Z dużym zainteresowaniem śledzę dyskusje na temat zdalnej edukacji. Wprawdzie nie jest jeszcze znany termin powrotu do sal wykładowych na uniwersytetach, jednak już teraz można stwierdzić, że nasze zajęcia w przyszłości będą miały inny charakter. Do już znanych, tradycyjnych, analogowych form, dojdą cyfrowe, zdalne. W ostatnich tygodniach mieliśmy okazję przetestować kilka programów, przekonać się o ich wadach i zaletach. Trudno jednak będzie nie korzystać z nich w przyszłości. Jest to nieunikniony proces, nasza (uniwersytecka) dydaktyka wymaga ponownego przemyślenia. W moim wykazie pojawiła się nowa zakładka na podcasty.
Narzędzia
Platforma edukacyjna poświęcona analizie źródeł cyfrowych jako źródeł historycznych:„Ranke.2“. Głównym celem autorów było uwrażliwienie użytkowników na konieczność krytycznej oceny materiałów źródłowych jako źródeł historycznych. Przygotowano szereg materiałów, krótkie filmy i animacje. Zaproponowano dwa poziomy, pierwszy ogólny, drugi zaawansowany.
Po obejrzeniu filmów i animacji, które oferowane są w interaktywnym formacie quizu (pierwszy poziom), następuje problematyzacja w oparciu o materiały dydaktyczne, ćwiczenia i referencje online. Służą one pokazaniu różnych wymiarów krytyki źródeł cyfrowych na przykładzie różnych ich gatunków oraz zbiorów danych (drugi poziom).
W zależności od czasu do dyspozycji lub wcześniejszej wiedzy, użytkownicy mogą wybrać moduł S (mały), M (średni) lub L (duży). Obecnie platforma edukacyjna oferuje 5 modułów tematycznych; kolejne są w trakcie realizacji.
Archiwalia
Archiwum w Arolsen udostępniło w internecie swoje zbiory na temat ofiar III Rzeszy. Można je wywołać za pomocą prostej wyszukiwarki. Informacja prasowa: Sammlung über NS-Opfer fast vollständig im Netz oraz wywiad z dyrektor archiwum, Floriane Azoulay: Ein lebendiges Archiv, das immer weiterwächst: Die Arolsen Archives online.
W tym roku „Werkstatt Geschichte” z Hamburga obchodzi trzydziestolecie istnienia. Początkowo był pomyślany jako projekt służący zbieraniu relacji osób prześladowanych w okresie nazistowskim w Hamburgu, jednak w następnych latach poszerzono zakres zainteresowań i uwzględniono także historię najnowszą. W powstałym zasobie znajdują się m.in. relacje Polaków z Hamburga czy Displaced Persons. Bliższe informacje znajdują się na stronie www organizacji.
Publikacje
Porównałem dwa kodeksy rzetelności naukowej, polski i niemiecki. W niemieckim poszerzono m.in. zakres publikacji o blogi naukowe. Mam nadzieję, że ta działalność popularyzatorska dotrze także do nas i zostanie potraktowana w odpowiedni sposób. Zob. Kodeks Narodowego Centrum Nauki dotyczący rzetelności badań naukowych i starania o fundusze na badania oraz Leitlinien zur Sicherung guter wissenschaftlicher Praxis Kodex.
Prof. Joanna Wojdon zwróciła mi uwagę na dwie publikacje poświecone cyfrowemu kształceniu, które są dostępne online (dziękuję jej za to): T. Mills Kelly, Teaching History in the Digital Age oraz Pastplay: Teaching and Learning History with Technology, Edited by Kevin Kee.
Blogi
Dziejom emigracji z Luksemburga poświęcona jest strona: Memoryrecord Strona internetowa prowadzona jest przez Luksemburskie Centrum Historii Współczesnej i Cyfrowej (C²DH). Centrum zajmuje się współczesną historią Luksemburga i Europy, public history oraz cyfrowymi metodami i narzędziami badań i nauczania historii.
Nowa odsłona strony internetowej poświęconej historii najnowszej: zeitgeschichte-online.de; jeden z ostatnich artykułów dotyczy epidemii. Zob. Magdalena Saryusz-Wolska: MIKROBEN IN RUINEN Infektionskrankheiten und Epidemien in der Nachkriegszeit.
Ulrike Stockhausen sformułowała pięć tez dotyczących konieczności uznania blogów naukowych za pełnoprawne publikacje. Nie mogę autorce odmówić racji w kilku punktach, jednak nie ze wszystkim się zgadzam. Blogi nie zastąpią publikacji, mogą jednak istnieć na równych prawach. Zob. szerzej Warum es Wissenschaftsblogs braucht. Fünf Thesen, in: Zeitgeschichte-online, April 2020.
Ciekawą propozycję zgłosiła Fundacja Eberta. Udostępniła interaktywną oś czasu poświęconą powojennej historii Niemiec. Zob. FES Digital. Interaktiver Graphikzeitstrahl zur deutschen Geschichte mit Texten, Bildern und Videos 1945-1959.
Podcasty
Zapis wykładu poświęconego cyfrowej hermeneutyce w historiografii: Zwischen Fremdheit und Vertrautheit: für eine digitale Hermeneutik in der Geschichtswissenschaft. Vortrag von Andreas Fickers (Universität Luxemburg) im Rahmen der Reihe »Les jeudis de l’Institut historique allemand« Kommentar: Christian Jacob (CNRS, EHESS), 25. April 2019, im DHIP.
Aplikacje
Tworzenie wirtualnych wystaw OMEKA. Narzędzia do tworzenia różnego typu prezentacji o tematyce historycznej. Od osi czasu, przez wizualizację sieci powiązań do map georeferencyjnych: Knightlab.
Krytyka elektronicznych narzędzi do badania / wizualizacji historii: Digigal tool criticism.
