Deportacje Żydów z Saksonii rozpoczęły się w styczniu 1942 roku. Zgromadzono ich na dworcu towarowym w Dreźnie (Alter Leipziger Bahnhof). Pierwszy transport skierowano do getta w Rydze (Ghetto von Riga). W następnych latach dworzec towarowy był miejscem zbiórki i stacją pośrednią dla saksońskich Żydów na trasie do gett, obozów koncentracyjnych i zagłady w okupowanej Polsce. Budynek dworca jest dzisiaj w ruinie. Jednak na jego fasadzie i w sąsiedztwie stworzono instalację, która przypomina o tragicznych wydarzeniach okresu II wojny światowej i zachęca do aktywnej pracy komemoratywnej.
Miejsce pamięci i edukacji
Odwiedziłem dzisiaj miejsce pamięci poświęcone eksterminacji francuskich Żydów (Mémorial de la Shoah). To ważny punkt na mapie komemoratywnej Paryża i Francji. Tworzy je kilka części. W czasie mojego pobytu odbywały się w nim lekcje historii. Jest to więc miejsce żywe, odwiedzane przez kolejne generacje Francuzów. (więcej…)
Refleksje Weltmeistera
Określenie „Weltmeister / mistrz świata“ było jednym ze słów-kluczy, których używali uczestnicy berlińskiej konferencji poświęconej kondycji niemieckiej pamięci historycznej, a zwłaszcza jej przejawom w obecnych miejscach pamięci1. Nie używano go jednak bezkrytycznie jako swego rodzaju hołdu dla przypadku niemieckiego. Wręcz przeciwnie. Można było mieć wrażenie, że dyskutanci powątpiewali w osiągnięcia tego rodzaju aktywności. Poniżej przedstawię główne tezy referatu wprowadzającego, który wygłosił jeden z najbardziej znanych historyków starszego pokolenia, aktywny uczestnik licznych debat historycznych, Bernd Faulenbach. Mogą zainteresować one także polskiego czytelnika. (więcej…)
Życiorys rzeki
Jak interesująco opowiedzieć dzieje rzeki? Nie tyle jej biologicznego środowiska, co koegzystencji człowieka i rzeki? Potrzebny pomysł narracji, niezbędna jest także ogromna wiedza z różnych zakresów. Problem komplikuje się, jeśli mamy do czynienia z taką rzeką jak Odra, która przez stulecia raz dzieliła, innym razem łączyła różne regiony, państwa, narody. O jej dziejach pisało już wielu, poświęcano jej wiersze, opisy z podróży, naukowe rozprawy. Niedawno stała się bohaterką książki niemieckiego dziennikarza i znawcy relacji polsko-niemieckich Uwego Rada. Do naszych księgarń właśnie trafia jej przekład, starannie wydany przez Kolegium Europy Wschodniej. Wśród czytelników bloga rozlosuję egzemplarz tej bardzo dobrej lektury, np. podczas zbliżającej się majówki.