Przed 6 laty monachijski Instytut Historii Najnowszej opublikował pierwsze dwutomowe krytyczne wydanie „Mein Kampf”. Publikacja spotkała się z dużym zainteresowaniem nie tylko wąskiego grona badaczy. Teraz jest ona dostępna bezpłatnie online. Dzięki zastosowanym rozwiązaniom możemy łatwo przeszukiwać cały tekst. Sięganie po pirackie kopie dostępne w internecie, staje się bezprzedmiotowe.
Każdy z nich odegrał w swoim kraju ważną rolę. Łączy ich – przy wszystkich różnicach – konsekwentna postawa oporu wobec dyktatury i politycznej przemocy. Trwanie w niej kosztowało ich życie. W Oławie, powiatowym mieście nieopodal Wrocławia, przed kilku laty wzniesiono pomnik trzech duchownych: Maksymiliana Kolbego, Bernharda Lichtenberga oraz Jerzego Popiełuszki, nazwany Pomnikiem Męczenników. (więcej…)
Z zainteresowaniem wysłuchałem wywiadu z Martinem Sanderem, niemieckim dziennikarzem, specjalizującym się w sprawach polskich. Często odwiedza on nasze księgarnie, można powiedzieć, że śledzi rynek książki historycznej. Wszak historia to nasza narodowa pasja, nieprawdaż? To, co Polacy czytają (a czyta ich mniejszość…), jest ważne. Sander zauważył, że na półkach polskich księgarni prezentowana jest spora liczba (ponadprzeciętna?) publikacji autorstwa nazistów lub autorów sprzyjających nazizmowi. Ponieważ dysponuję teraz pewną ilością wolnego czasu, rozejrzałem się po ofercie księgarń i wydawnictw, które można zaliczyć do prawicowych lub skrajnie prawicowych. Nie będę wymieniać ich nazw, by nie mieć dylematu robienia reklamy. Ich oferta jest niemała. Znaleźć tam można pozycje bardzo różne: od literatury religijnej po – tak ją określę – antysemicką, ksenofobiczną, antyeuropejską, i – tak, trzeba to powiedzieć – nazistowską. Autorzy stron nie kryją się z tym specjalnie. Mają się nawet za obrońców wolnego słowa i instytucje wspierające swobodne wyrabianie sobie przez czytelników własnego zdania. Brak zdecydowanych działań ze strony państwa, które w końcu powinno przestrzegać zasad konstytucyjnych, powoduje, że istnieje milczące przyzwolenie na tego rodzaju literaturę i jej popularyzację. Stoi to w rażącej opozycji do działań tegoż państwa, które wytrwale tropi używanie tzw. wadliwych kodów pamięci w mediach zagranicznych.
Minęło już kilka tygodni od premiery wydania „Mein Kampf” Adolfa Hitlera. Instytut Historii Najnowszej, jedna z najbardziej znanych niemieckich placówek naukowych zajmujących się III Rzeszą, przygotowała dwutomowe, komentowane wydanie, pełne przypisów i najrozmaitszych komentarzy. Książka cieszy się tak dużym powodzeniem, że właśnie do rąk zainteresowanych trafia trzeci dodruk. Kto kupuje? Kto czyta? Obawy, że publikacja może być instrumentalnie wykorzystana przez ugrupowania skrajnej prawicy, jak na razie, nie potwierdziły się. Przygniecione tysiącami przypisów wynurzenia Hitlera przyciągają głównie osoby zainteresowane historią, o sporej już wiedzy, oczytane w literaturze przedmiotu.
W czasie poszukiwań polskich tłumaczeń „Mein Kampf“ natrafiłem niewielką publikację wydaną w Polsce podczas okupacji w podziemnej oficynie „Apelu“. Nosi ona tytuł „Słowa i czyny Adolfa Hitlera”. Jedyny zachowany egzemplarz znajduje się w Bibliotece Narodowej. Dzisiaj – dzięki uprzejmości Katarzyny Chimiak – udało mi się do niego dotrzeć. Kopię załączam jako plik pdf.
professor of modern history, blogger - @blogihistoria and podcaster - @2hist1mikr. Personal opinion
