W centrum Wrocławia przy ul. Kuźniczej odsłonięto dzisiaj wystawę plenerową poświęconą Harry’emu hr. Kesslerowi. Kim był ten niemiecki arystokrata? Jaki ma związek z odrodzeniem naszej państwowości? Na te pytania odpowiada wystawa przygotowana przez Susane Carbon, prezeskę Stowarzyszenia jego imienia oraz reżyserkę filmową. Na dziewięciu tablicach nakreślono główne etapy życia Kesslera, w tym jego zaangażowanie w sprawach polskich w 1918 r. (więcej…)
Wydawało się, że już wszystko wiemy o biografii Józefa Piłsudskiego. W końcu od lat publikowane są na jego temat książki i artykuły o różnej objętości i randze. Portal „Porta Polonica“ poprosił mnie o napisanie artykułu o ważnym okresie w życiu twórcy Legionów – jego pobycie w niemieckich więzieniach w latach 1917-1918. Jak się okazało, można znaleźć jeszcze kilka ciekawych szczegółów z biografii, a nawet sprostować błędne informacje. Jedna z nich dotyczy osób, które towarzyszyły 9/10 listopada 1918 roku J. Piłsudskiemu i jego szefowi sztabu, płk. K. Sosnkowskiemu w podróży z Berlina do Warszawy po uwolnieniu z odosobnienia. (więcej…)
W 1991 r. uczestniczyłem w Krzyżowej w letnim workcampie (obóz pracy brzmi trochę dziwnie…). Jego uczestnicy z wielu krajów europejskich wykonywali różne prace porządkowe na terenie b. majątku rodziny von Moltke. W czasie pracy odwiedzali nas liczni turyści niemieccy, a mieszkańcy wsi zerkali zza płotów. Wielu odwiedzających nas starszych Niemców nie pytała nas o ostatniego właściciela Krzyżowej, współzałożyciela jednej z ciekawszych grup opozycji antyhitlerowskiej, „Kręgu z Krzyżowej„, Helmuta Jamesa von Moltke, patrona naszych działań, ale o mauzoleum i marszałka polnego z czasów cesarstwa, Helmutha von Moltke. Nie znałem wtedy zbyt dobrze topografii wsi i okolic, kierowanie gości do mauzoleum nie było proste. Miałem też wewnętrzne opory związane z szkolną edukacją i wiedzą o roli niemieckiego militaryzmu drugiej połowy XIX wieku. Moltke wydawał się być wręcz „ikoną stylu”. Przyczyną zainteresowania Krzyżową ze strony niemieckich turystów była, jak się później okazało, setna rocznica jego śmierci. Postanowiłem trochę poszperać w bibliotece i sprawdzić, kim był ten „drugi Moltke”. Jakie było moje zaskoczenie, gdy w czasie kwerendy w Ossolineum natrafiłem na polskie wydanie jego dziełka … o Polsce, które ukazało się nakładem znanej lipskiej oficyny Brockhausa w 1885 r. Taki był początek moich zainteresowań postacią marszałka Moltkego, przewodnikiem zaś był ś.p. prof. Karol Jonca, jeden z niewielu polskich znawców dziejów Krzyżowej i jej właścicieli. Kim więc Motke był, po za tym, że był zawodowym żołnierzem, wybitnym dowódcą? Jaki był stosunek Moltkego do Polski i Polaków? W jakich okolicznościach powstało jego opracowanie?
professor of modern history, blogger - @blogihistoria and podcaster - @2hist1mikr. Personal opinion
