Od kilku lat można zauważyć duże zmiany, jakie zachodzą w niemieckich miejscach pamięci. Szczególną rolę wśród nich odgrywają nazistowskie obozy koncentracyjne. Są one miejscami spotkań byłych więźniów (choć z roku na rok ich liczba stale maleje), upamiętniania ich losów, jak i stałej edukacji obywatelskiej. Ważnym narzędziem są różnego rodzaju materiały informacyjne, także broszury w językach obcych. W muzeum KL Dachau polscy zwiedzający mogą teraz skorzystać z pięknie wydanego przewodnika. Wydano go bardzo starannie, zamieszczono liczne ilustracje i schematy, zadbano o dobre tłumaczenie. (więcej…)
Niemy krzyk
Przyzwyczailiśmy się już do zadbanych, wyremontowanych zabytków na Dolnym Śląsku. Co można było uratować, zostało uratowane. Plakaty, broszury dla turystów, portale internetowe pełne są odnowionych obiektów. A przecież to mimo wielu osiągnięć nie jest norma. Wiele cennych zabytków pozostaje ruiną. Bolą rozpadające się w proch pałace, ewangelickie kościoły… Ma to oczywiście swój urok, choć w tych przypadkach zawsze powstaje pytanie, czy zrobiono wszystko, by uniknąć dewastacji i zagłady. Szczególnie że wiele strat wyrządzono tym obiektom nie w PRL, a ostatnich dekadach. (więcej…)
Przewodnik po zasobie
Każdy historyk ceni sobie różnego rodzaju przewodniki po zasobach archiwalnych czy specjalnych zbiorach bibliotek. Pozwala to na szybkie zaznajomienie się z zawartością kolekcji, jej specyfiką, może zwrócić uwagę na nieznane materiały. Do moich rąk trafił właśnie tom wydany przez Instytut Pamięci Narodowej pt. Archiwalia do dziejów polskiej emigracji politycznej z lat 1939-1990. Zamieszczono w nim 29 opisów różnych instytucji przechowujących archiwalia w kraju i zagranicą. (więcej…)
Miejsce pamięci i edukacji
Odwiedziłem dzisiaj miejsce pamięci poświęcone eksterminacji francuskich Żydów (Mémorial de la Shoah). To ważny punkt na mapie komemoratywnej Paryża i Francji. Tworzy je kilka części. W czasie mojego pobytu odbywały się w nim lekcje historii. Jest to więc miejsce żywe, odwiedzane przez kolejne generacje Francuzów. (więcej…)
„Jesteś inny?”
„Du bist anders? / Jesteś inny?” pod takim tytułem kryje się ciekawa wystawa online, która przedstawia losy młodych ludzi różnych wyznań i narodowości w Europie w czasie II wojny światowej. Przygotowała ją Fundacja Pomnik pomordowanych Żydów w Europie / Stiftung Denkmal für ermordeten Juden Europas. Przedstawiono 37 biografii, w tym pochodzące z Polski. Projekt przygotowano bardzo starannie. Na stronie można znaleźć wyczerpujące informacje o każdej z osób, zaproponowano też osobne materiały dla nauczycieli. Wystawa może stanowić wzór nowoczesnego przybliżenia trudnej problematyki II wojny, postaw młodzieży z różnych krajów, uwrażliwienia na los innych grup niż własna. (więcej…)