Archiwum

czerwiec 2015

c

Służba na planecie

S

Informacja o śmierci jednego z założycieli Fundacji Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego, Holendra, Wima Leenmana (1928-2015) bardzo mnie zasmuciła. Był bardzo malowniczą postacią w tym szacownym gronie. Każdy, kto Go spotkał na swej drodze, na zawsze zapamiętywał Jego sylwetkę. Niewielkiej postury postać, z długą białą brodą i nie schodzącym z ust uśmiechem. Bardzo szybko otrzymał przezwisko ze strony młodszej generacji: Papa Smerf. Miałem okazję wielokrotnie się z nim spotkać, odbyliśmy długie, zawsze ciekawe rozmowy. Wim był jednym z wiernych przyjaciół Polski, gorącym wyznawcą przekonania o cudownych skutkach dialogu i niestrudzonym orędownikiem powołania miejsca spotkań między różnymi narodami w Krzyżowej. Bez wątpienia miejscowość ta była dla niego – by użyć określenia Jego duchowego mistrza i przewodnika, pochodzącego z Wrocławia profesora prawa Eugena Rosenstocka-Huessego – przypisanym mu posterunkiem „służby na planecie“ .

(więcej…)

Polsko-niemiecka wymiana naukowa wkracza w nowy etap

P

Do ciekawszych naukowych projektów polsko-niemieckich ostatnich lat należy inicjatywa Centrum Studiów Wschodnich Uniwersytetu im. Ludwika Maksymiliana w Monachium oraz Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. W. Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego (CSNE). Placówki te od 2011 r. wspólnie prowadzą seminarium doktorskie, które poświęcone jest relacjom polsko-niemieckim. Jego pomysłodawcami byli prof. Martin Schulze-Wessel oraz piszący te słowa. Projekt wrocławsko-monachijski wsparł Niemiecki Instytut Polski w Darmstadt, Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej (DAAD) oraz Polsko-Niemiecka Fundacja na Rzecz Nauki. Wczoraj odbyła się pierwsza obrona doktoratu uczestnika seminarium, w której miałem zaszczyt być recenzentem (Zweitgutachter). Mgr Katharina Aubele przedłożyła bardzo ciekawą rozprawę pt. Zaangażowanie wypędzonych kobiet w pierwszych dziesięcioleciach Republiki Federalnej Niemiec w instytucjach kościelnych, ziomkostwach i polityce. Kolejne obrony przewidziane są w następnych miesiącach. Myślę, że warto przybliżyć ten unikatowy projekt.

(więcej…)

Zapomniany obóz

Z

W miastach, które po 1945 r. znalazły się w granicach Polski, stale jesteśmy konfrontowani z obcą historią. We Wrocławiu takich miejsc jest sporo. Czy mamy uczynić je częścią naszej tradycji? Jakie wydarzenia z nimi związane wybrać? O których pamiętać? Można też podejść do przestrzeni miejskiej i zawartej w niej kulturowej spuścizny w inny sposób. Jeśli użyjemy często przeze mnie przywoływanego w ostatnich wpisach określenia „w przestrzeni miejskiej czas czytamy“ czy „przestrzeń miejska jako muzeum czasu“, kontrowersje te tracą na ostrości, rzeczą ważniejszą jest odkrywanie różnych warstw w dziejach poszczególnych miast, poznawanie ich, interpretowanie. Jednym z takich wydarzeń mało obecnych w świadomości współczesnych mieszkańców stolicy Dolnego Śląska było powstanie w 1933 r. jednego z pierwszych obozów koncentracyjnych (eufemistycznie nazwanego „aresztem zapobiegawczym“) w nazistowskich Niemczech. Utworzono go pod koniec kwietnia 1933 r. na terenie fabryki nawozów „Silesia“ mieszczącej się przy ul. Bardzkiej (Strehlener Chaussee) w dzielnicy Tarnogaj. Istniał przez kilka miesięcy. Przebywało w nim ok. 400 więźniów, m.in. wysocy rangą politycy SPD, byli burmistrzowie oraz inni przeciwnicy nazizmu. Dzisiaj o obozie nie informuje żadna tablica. Jedynym śladem materialnym jest ceglany budynek.

(więcej…)

Nie taki wypędzony straszny

N

Po raz pierwszy 20 czerwca b.r. w Niemczech będzie obchodzony Dzień Pamięci Ofiar Ucieczki i Wypędzenia (Gedenktag der Opfer von Flucht und Vertreibung). Niedawne jego uchwalenie wzbudziło sporo kontrowersji. Proponowana m.in. przez BdV data 5 sierpnia, dzień uchwalenia tzw. Karty niemieckich wypędzonych nie znalazła akceptacji. Natomiast 20 czerwca przypada wprowadzony przez ONZ w 2001 roku Światowy Dzień Uchodźców, niemieckie obchody stanowić mają uzupełnienie i rozszerzenie znaczenia tej daty. Z tej okazji Fundacja „Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie“ zleciła prestiżowemu Instytutowi Badań Opinii Publicznej w Allensbach przeprowadzenie reprezentatywnych badań ankietowych w Niemczech, Polsce i Czechach. Celem badań było poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, czy 70 lat po zakończeniu II wojny światowej temat migracji jest nadal aktualny. Pytano również o stan relacji bilateralnych. Ponadto chciano dowiedzieć się, jak jest oceniane utworzenie Centrum Informacyjnego i Dokumentacyjnego Fundacji „Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie“. Poniżej przedstawię najważniejsze wyniki.

(więcej…)

Przestrzeń miejska jako muzeum czasu

P

Jak opowiadać o mieście? Na co zwrócić uwagę? Jakie znaczenie ma materialne dziedzictwo człowieka? Na te i wiele innych pytań próbują odpowiedzieć przedstawiciele różnych dyscyplin. W „przestrzeni czytamy czas“ to jedna z technik opisywania miasta i jego różnych warstw dziejowych przez historyków czy kulturoznawców. W zbliżony sposób do tego problemu podeszło dwóch wybitnych artystów, fotograf z Brazylii oraz fotograf i filmowiec z Polski. Stworzyli opowieść o miejscach, które mogą fascynować, a na pewno nie pozostawią nikogo obojętnym. W Krakowie zakończyła się wystawa prac brazylijskiego fotografa, Cristiano Mascaro i jego polskiego kolegi, Sławomira Rumiaka „Ślady ludzi“. Wystawie towarzyszył pięknie wydany po polsku i angielsku katalog pod tym samym tytułem.

(więcej…)

Krzysztof Ruchniewicz

professor of modern history, blogger - @blogihistoria and podcaster - @2hist1mikr. Personal opinion

Newsletter „blogihistoria”

Zamawiając bezpłatny newsletter, akceptuje Pan/Pani zasady opisane w Polityce prywatności. Wypisanie się z prenumeraty newslettera jest możliwe w każdej chwili.

Najnowsze publikacje

Więcej o mnie

Kontakt

Translate »